महाराष्ट्रातील नद्या व धरणे (Maharashtra’s Important Rivers And It’s Dams) महाराष्ट्रातील नद्या व धरणे : महाराष्ट्रामध्ये मोठ्या प्रमाणात नदी खोरे आहेत.त्यामुळे खूप नद्या ह्या महाराष्ट्रातून वाहतात.महाराष्ट्रातून कोणत्या नद्या वाहतात? तशेच त्या नदी काठावर कोणती धरणे आहेत याची माहिती आपण आज…
महाराष्ट्र जिल्हे माहिती : महाराष्ट्रात जिल्हे किती व कोणते? असा प्रश्न नेहमी पोलीस भरती परीक्षेत विचारला जातो. म्हणून त्या बद्दल आपल्याला आपल्या महाराष्ट्रातील महाराष्ट्र जिल्हे, त्यांचे क्षेत्रफळ,संख्या याविषयी माहिती असणे गरजेचे आहे. म्हणून आज आपण महाराष्ट्रातील जिल्हे यांची माहिती बगणार…
Shabd Samuh Badal Ek Shabd : शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द मराठी म्हणजेच अनेक शब्दांच्या एका वाक्यचा एकच शब्द तयार होतो. अश्या अनेक १०० हुन अधिक शब्द समहूची यादी खाली दिली आहे . One Word Substitution in Marathi. Shabd Samuh Badal Ek…
Vibhajyatechya Kasotya: गणिताचा अतिशय महत्वाचा विषय विभाजतेच्या कसोट्या आहे यावर दरवर्षी स्पर्धा परीक्षेमध्ये प्रश्न विचारले जातात . कोणतेही गणित सोडवण्या साठी कसोट्या येणे आवश्यक आहे . विभाज्यतेच्या कसोट्या गणित (Math) in English म्हणजे Divisibility Rules. येथे सर्व 2, 3, 4,…
महाराष्ट्र पोलीस(Maharashtra Police) आयुक्तालय किती आहेत? किंवा महाराष्ट्रात किती पोलीस आयुक्तालय आहेत आणि कुठे आहेत? असा एक प्रश्न प्रत्येक पोलिस भरतीला विचारला जातो. हा प्रश्न आपला कधीच चुकू नये म्हणून प्रत्येक पोलीस भरतीची तयारी करत असलेल्या मुलाला हे माहिती पाहिजे .तुम्ही पोलीस भरतीचा फॉर्म जिथे…
राष्ट्रभावनेचा उदय व विकास (Emergence and spreadof nationalism in India) प्रास्ताविक: • राष्ट्र म्हणजे आपण सर्वार्थाने एक आहोत अशी एकत्वाची भावना बाळगणारा समूह होय. ब्रिटिश येण्यापूर्वी भारतीय समाज विविध प्रदेश, विविध राजवटी, विविध भाषा-धर्म-पंथ यांबरोबरच दळणवळणाच्या साधनांचा अभावामुळे परस्परांपासून विभक्त…
स्वराज्याची चळवळः १९१९-२७ (The Struggle forSwaraj, 1919-27) स्वराज्याची चळवळः १९१९-२७ (The Struggle for Swaraj, 1919-27) प्रास्ताविकः • राष्ट्रीय चळवळीचा तिसरा व शेवटचा टप्पा १९१९ पासून सुरू झाला. १९१९ पासून लोकांच्या जन-चळवळींना (popular mass movements) सुरूवात झाली. भारतीयांनी जगातील कदाचित जगातील…
जीवनसत्त्वे (Vitamins) हे शरीराच्या आरोग्यासाठी थोड्या प्रमाणात लागणारे पण महत्त्वाचे पोषक घटक आहेत. आपल्याला खालील जिवनसत्वाची गरज असते १.सत्व – के शास्त्रीय नांव – नॅप्थोक्विनान उपयोग – रक्त गोठण्यास मदत अभावी होणारे आजार – रक्त गोठत नाही स्त्रोत – पालेभाज्या व कोबी २.सत्व –…
प्रास्ताविक • राष्ट्रवादाच्या विकासाबरोबरच, १९ व्या शतकाच्या अखेरीस सांप्रदायिकतेचाही (communalism) विकास झाला. या सांप्रदायिकतेने भारतीय जनतेच्या एकतेला तसेच राष्ट्रीय चळवळीला सर्वात मोठा धोका निर्माण केला. • सांप्रदायिकता म्हणजे काय?: सांप्रदायिकता ही मूलतः एक विचारसरणी (ideology) आहे. सांप्रदायिक दंगे हा त्या…
बंगालची फाळणी व वंग-भंग चळवळ (Partition of Bengal and Anti-Partition Movement) प्रास्ताविक बंगालची फाळणी : १९०५ पर्यंत देशात जहालवादी नेत्यांचा असा एक गट निर्माण झालेला होता, ज्याने राजकीय प्रक्षोभास नवी दिशा दाखविण्याचा आणि राजकीय चळवळीचे नेतृत्व करण्याचा चांगला अनुभव प्राप्त…
भारतातील रामसर स्थळांची यादी : Ramsar Places in India 1) सूर सरोवर : उत्तर प्रदेश 2) बीस कंझरवेशन रीजर्व : पंजाब 3) साण्डी पक्षी अभयारण्य : उत्तर प्रदेश 4) भोज वेटलँडस् : मध्य प्रदेश 5) चंद्र तलाव : हिमाचल प्रदेश…
भारतीय किनारी मैदानी (Indian Coastal Plains) भारतीय किनारी मैदानी (Indian Coastal Plains) भारतीय सागर किनारपट्टीची लांबी ५६७६ कि.मी. आहे. भारतास पूर्व किनारपट्टी आणि पश्चिम किनारपट्टी अशा दोन किनारपट्या आहे भारताच्या पश्चिम किनारपट्टी जवळ अरबी समुद्र आणि पूर्व किनारपट्टी जवळ बगालचे…
भारतीय बेटे (Indian Islands) भारतीय बेटे (Indian Islands) – भारतीय सागरी बेटात एकूण ५९९ बेटे आहेत, यापैकी अंदमान आणि निकोबार बेटसमूहात ५७२ बेटे आहेत तर लक्षद्वीप बेटसमूहात २७ बेटे आहेत. -देशाच्या मुख्य भूमीपासून ही बेटे वेगळी असली तरी ती देशाच्या…
Lahuji Raghoji Salve information in Marathi लहुजी साळवे (१७९४-१८८१) संपूर्ण माहिती लहुजी साळवे माहिती संक्षिप्त जन्म : १४ नोव्हेयर १७९४, पुरंदर गद्याच्या पायथ्याशी गेठ गाची जम.मृत्यू : १७ फेब्रुवारी १८८११८९० : तिसऱ्या इंग्रज- मराठा युद्धात वडील रामोजीचा मृत्यू, त्यांची बाकतेबाड़ी वेये…
१८५७ चा उठाव (Revolt of 1857) पार्श्वभूमीः• सन १७५७ च्या प्लासीच्या लढाईपासून १८५६ पर्यंत भारतात ब्रिटिश सत्तेचा खूप मोठा विस्तार घडून आला. ब्रिटिशांची सत्ता निम्म्याहून अधिक भारतभूमीवर प्रस्थापित झाली. मात्र सन १८५७ मध्ये भारतात ब्रिटिश सत्तेविरूद्ध मोठा सशस्त्र उठाव झाला.…
महाराष्ट्रातील जिल्हे व टोपण नावे? असा प्रश्न परीक्षेत आला की आपली फजिती होते कारण आपल्याला Maharashtratil Jilhe v Topan Naave अजून पण माहिती नाहीयेत. आपण फक्त आपल्या जिल्ह्याबद्दल माहिती ठेवतो पण आपल्याला महाराष्ट्रातील जिल्हे व टोपण नावे याची पूर्ण माहिती…
●सिंधवर ब्रिटिशांचा ताबा (१८४३) ● सिंधचा स्वायत्त राज्य म्हणून उदयः • सिंध प्रथम कलोरा जमातीच्या, तर १७८३ नंतर बलुची जमातीच्या ताब्यात होते. मुघल साम्राज्याच्या विघटनानंतर ते बलुची जमातीच्या अमिरांच्या नियंत्रणाखाली एक स्वायत्त राज्य म्हणून उदयास आले. अमिरांच्या नियंत्रणाखालील सिंध तीन…
● राजपूत राज्ये (Rajput States) • राजपूत राज्ये (Rajput States) : बरेच राजपूत घराणे विशेषतः अम्बर (Amber) आणि जोधपूरचे घराणे मुघलांच्या सेवेत होते. त्यामुळे त्यांना त्यांच्या वतन जागिरीवर मोठ्या प्रमाणात स्वायत्तता प्राप्त होती. पुढे १८ व्या शतकात मुघल सत्तेच्या वाढत्या…
• मराठा राज्य व इंग्रज-मराठा युद्धे ● मराठा राज्य व इंग्रज-मराठा युद्धे : पार्श्वभूमी• मराठी स्वराज्याची मुहुर्तमेढ रचून शिवाजी राजे १६७४ मध्ये पहिले छत्रपती बनले. छत्रपती शिवाजी राज्यांच्या मृत्यूनंतर कनिष्ठ पुत्र राजारामांना गादीवर बसविण्याचा कट उधळून देऊन या संभाजी राजे…
◆ म्हैसूर राज्य (१७६१-१७९९) ◆ हैदर अली (१७६१-८२) • विजयनगर साम्राज्याचे पतन झाल्यावर १५६५ मध्ये म्हैसूर राज्याचे शासक, हिंदू वाडियार घराणे, स्वतंत्र झाले. हैदर अली म्हैसूर राज्याच्या सेवेत एक सैनिक म्हणून होता. • पुढे दिंडीगलचा फौजदार म्हणून त्याने उत्तम काम…
