भारतरत्न भारतातील सर्वोच्च मिळवणार्‍या प्राधिकरणाने संविधानानुसार निवडण्यात आलेले एक प्राधिकरण आहे. या प्राधिकरणाच्या द्वारा भारतात विशिष्ट क्षेत्रात अग्रणी विजेत्यांना “भारतरत्न” पुरस्काराचं सन्मान केलं जातं.
भारतरत्न पुरस्कार हे भारतातील विविध क्षेत्रातील यशस्वी व्यक्तींना, लोकप्रिय वैज्ञानिकांना, विचारवंतांना, कलावंतांना, सामाजिक कार्यकर्त्यांना, व्यापारींना, साहित्यिकांना, विद्यार्थ्यांना, खेळाडूंना, राजकारणींना, आणि इतर प्रख्यात व्यक्तींना दिला जातो.
भारतरत्न पुरस्काराच्या विजेत्यांना एक सोनेरी सितारा, एक चिन्हीत चिन्ह व एक पटकनी अंगणी दिली जाते. ह्या पुरस्काराची स्थायित्वातील मान्यता आहे आणि ह्याचा सन्मान राष्ट्रीय स्तरावर असा एक महत्त्वाचा समारंभ आहे. भारतरत्न याचे प्राथमिक उद्देश भारतीय साम्राज्यवादी व्यक्तींना शिक्षा देणे आणि त्यांचं भारतीयत्व दाखवणे आहे.
भारतरत्न’ चे सन्मानार्थी – Bharat Ratna Purskar List
| वर्ष | प्राप्तकर्ते | बद्दल |
| भारतरत्न 1954 | C. राजगोपालाचारी | सामाजिक कार्यकर्ते, राजकारणी आणि वकील |
| सर्वपल्ली राधाकृष्णन | भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती आणि दुसरे राष्ट्रपती | |
| सीव्ही रमण | भौतिकशास्त्रज्ञ, गणितज्ञ आणि शास्त्रज्ञ | |
| भारतरत्न 1955 | भगवान दास | सामाजिक कार्यकर्ते, तत्त्वज्ञ आणि शिक्षणतज्ज्ञ |
| एम. विश्वेश्वरय्या | स्थापत्य अभियंता, राजकारणी आणि म्हैसूरचे दिवाण | |
| जवाहरलाल नेहरू | सामाजिक कार्यकर्ते आणि लेखक यांनी भारताचे पंतप्रधान म्हणून काम केले | |
| भारतरत्न 1957 | गोविंद बल्लभ पंत | सामाजिक कार्यकर्ते आणि उत्तर प्रदेशचे पहिले मुख्यमंत्री |
| भारतरत्न 1958 | धोंडो केशव कर्वे | समाजसुधारक आणि शिक्षक |
| भारतरत्न 1961 | बिधान चंद्र रॉय | चिकित्सक, राजकीय नेता, परोपकारी, शिक्षणतज्ज्ञ आणि समाजसेवक |
| पुरुषोत्तम दास टंडन | कार्यकर्ता आणि संयुक्त प्रांत विधानसभेचे अध्यक्ष | |
| भारतरत्न 1962 | राजेंद्र प्रसाद | सामाजिक कार्यकर्ते, वकील, राजकारणी आणि अभ्यासक |
| भारतरत्न 1963 | झाकीर हुसेन | सामाजिक कार्यकर्ते, अर्थशास्त्रज्ञ आणि शिक्षण तत्वज्ञ यांनी अलीगड मुस्लिम विद्यापीठाचे कुलगुरू आणि बिहारचे राज्यपाल म्हणून काम केले. |
| पांडुरंग वामन काणे | भारतशास्त्रज्ञ आणि संस्कृत विद्वान, त्यांच्या पाच खंडांच्या साहित्यकृतीसाठी प्रसिद्ध | |
| भारतरत्न 1966 | लाल बहादूर शास्त्री | सामाजिक कार्यकर्ते आणि भारताचे दुसरे पंतप्रधान म्हणून काम केले |
| भारतरत्न १९७१ | इंदिरा गांधी | भारताच्या पहिल्या महिला पंतप्रधान |
| भारतरत्न 1975 | व्ही.व्ही.गिरी | ट्रेड युनियनिस्ट |
| भारतरत्न 1976 | के. कामराज | स्वातंत्र्य कार्यकर्ते आणि राजकारणी, तामिळनाडूचे माजी मुख्यमंत्री |
| भारतरत्न 1980 | मदर तेरेसा | कॅथोलिक नन आणि मिशनरीज ऑफ चॅरिटीचे संस्थापक. |
| 1983 | विनोबा भावे | सामाजिक कार्यकर्ते, समाजसुधारक आणि महात्मा गांधी यांचे निकटवर्तीय |
| भारतरत्न 1987 | खान अब्दुल गफार खान | प्रथम गैर-नागरिक, स्वातंत्र्य कार्यकर्ते |
| भारतरत्न 1988 | एमजी रामचंद्रन | अभिनेता राजकारणी, तामिळनाडूचा मुख्यमंत्री |
| भारतरत्न १९९० | बी. आर. आंबेडकर | समाजसुधारक आणि दलितांचे नेते |
| नेल्सन मंडेला | दक्षिण आफ्रिकेतील वर्णभेदविरोधी चळवळीचे नेते, दक्षिण आफ्रिकेचे राष्ट्राध्यक्ष | |
| भारतरत्न 1991 | राजीव गांधी | गांधी हे 1984 ते 1989 या काळात भारताचे नववे पंतप्रधान होते. |
| वल्लभभाई पटेल | कार्यकर्ते आणि भारताचे पहिले उपपंतप्रधान | |
| मोरारजी देसाई | कार्यकर्ता, आणि भारताचे पंतप्रधान | |
| भारतरत्न 1992 | अबुल कलाम आझाद | कार्यकर्ते आणि पहिले शिक्षणमंत्री |
| जेआरडी टाटा | उद्योगपती, परोपकारी आणि विमानचालन प्रवर्तक | |
| सत्यजित रे | दिग्दर्शक, चित्रपट निर्माता, लेखक, कादंबरीकार | |
| भारतरत्न 1997 | गुलझारीलाल नंदा | राजनीतिक कार्यकर्ता, अर्थशास्त्री, आणि भारताचे अंतरिम पंतप्रधान. |
| अरुणा असफ अली | भारतीय शिक्षिका, राजनीतिक कार्यकर्ता और प्रकाशक | |
| एपीजे अब्दुल कलाम | एरोस्पेस आणि संरक्षण शास्त्रज्ञ | |
| भारतरत्न 1998 | एमएस सुब्बुलक्ष्मी | कर्नाटक शास्त्रीय गायक |
| चिदंबरम सुब्रमण्यम | कार्यकर्ते आणि भारताचे माजी कृषी मंत्री | |
| भारतरत्न 1999 | जयप्रकाश नारायण | कार्यकर्ता, आणि समाजसुधारक |
| अमर्त्य सेन | अर्थतज्ञ | |
| गोपीनाथ बोरदोलोई | कार्यकर्ता | |
| रविशंकर | संगीतकार, सितार वादक | |
| भारतरत्न 2001 | लता मंगेशकर | गायक |
| बिस्मिल्ला खान | हिंदुस्थानी शास्त्रीय शहनाई वादक | |
| भारतरत्न 2009 | भीमसेन जोशी | हिंदुस्थानी शास्त्रीय गायक |
| भारतरत्न 2014 | सीएनआर राव | रसायनशास्त्रज्ञ आणि प्राध्यापक, लेखक |
| सचिन तेंडुलकर | क्रिकेटपटू | |
| भारतरत्न 2015 | मदन मोहन मालवीय | विद्वान आणि शैक्षणिक सुधारक. |
| अटलबिहारी बाजपेयी | नऊ वेळा लोकसभेसाठी, दोन वेळा राज्यसभेवर निवडून आले आणि तीन वेळा भारताचे पंतप्रधान म्हणून काम केले. | |
| भारतरत्न 2019 | प्रणव मुखर्जी | भारतीय राजकारणी, आणि भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसमधील ज्येष्ठ नेते. |
| नानाजी देशमुख | भारतातील एक सामाजिक कार्यकर्ते, शिक्षण, आरोग्य आणि ग्रामीण स्वावलंबन. | |
| भूपेन हजारिका | आसाममधील भारतीय पार्श्वगायक, गीतकार, संगीतकार, गायक, कवी आणि चित्रपट निर्माता. |